Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Genciano(-di-fueio-redouno)
Gentiana orbicularis
Gentianaceae
Àutri noum : Gensianeta, Gansaneta, Preiret.
Nom en français : Gentiane à feuilles orbiculaires.
Descripcioun :La genciano-di-fueio-redouno vèn dins li pelouso roucaiouso umido e lis esboudèu fres d'auto mountagno. Es uno planto basso que trachis en mato e flouris après lou desneva. Li fueio coume li flour soun redouno, pamens èi subretout emé soun "calice" di proun ala (alo > 0,5 mm), que se destrìo de sa cousino la genciano-di-fueio-courto, Gentiana brachyphylla, que se vèi dins li mémi relarg.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 2 à 6 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1800 à 2800 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Pelouso roucaiouso umido
- Esboudèu fres
Estànci : Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupenco
Ref. sc. : Gentiana orbicularis Schur, 1852